Czy rzeczywistość wirtualna zmieni kino?

Dobry film „wprowadza porządek do chaosu, rozsądek do absurdu”. Na pewno, ciekawa historia pomaga odnaleźć sens wśród bezładnych wydarzeń, których doświadczam. Czy to wystarczający powód? Przecież w dzisiejszych czasach mam tyle absorbujących rozrywek – tyle „zabawowych” programów, tyle  książek do przeczytania, tyle znajomości, tyle podróży. A jednak…

Kocham kino – jego atmosferę, magię jaką stwarza, przebywanie w ciemnej sali. Ono przemawia do mnie, ma swój, własny język – dialog, muzykę, obraz. A przede wszystkim, wyraża uczucia i myśli, których nie można przedstawić w inny sposób.

W XXI wieku wyczuwa się pogoń za coraz bardziej nowoczesnymi środkami przekazu. Czy w tej sytuacji kino w swojej prostocie przekazu, a jednocześnie głębi tematu ma szansę przetrwać? A może zaniknie zbiorowe doświadczenie tych samych wrażeń, bycie z innymi ludźmi i dzielenie z nimi emocji związanych z filmem? W zamian oferuje się podłączenie do sieci i dążenie do zetknięcia z energią płynącą ze złączy metalu. Cyberrealność wydaje się być ciekawsza? Czyżby świat wirtualny stał się cudownym elementem popularnej magii, gdzie każda interakcja zmierza ku niekończącemu się dialogowi z maszyną?

Na te i wiele innych pytań, dotyczących kina opowiadają, w kolejnym numerze Kwartalnika Artystycznego – Bliza, autorytety świata filmu – reżyserzy, krytycy, artyści, badacze.

Redaktor Adam Kamiński przekonuje nas:

Taką przyszłość kreuje Agnieszka Holland, w rozmowie z Mają Holzinger, stwierdzając, że przyszłość stanowić będą wyrafinowane gry komputerowe. „Na razie nie koncentrują sie one na treściach psychologicznych, ale to sie może w każdej chwili zmienić. Może się okazać, że interaktywna forma gry komputerowej stanie się dla psychologicznej głębi bardzo atrakcyjna”. Podkreśla też, że nasili się problem samotności odbioru i wyobcowania, który zmieni nie tylko przekaz filmów, ale przede wszystkim stosunek do rzeczywistości, do polityki, do indywidualnych decyzji. Reżyserka podkreśla iż ten „wszechogarniający autyzm jest bardzo niebezpieczny i może wręcz okazać kryzysem ludzkości w ogóle…”

Dla wybitnego reżysera Janusza Majewskiego, który w znaczącej dyskusji pt” Kino umiera, na szczęście pozostaje nam film, oraz refleksja nad samym sobą” – podkreśla, że przyszłość kina jest bardzo enigmatyczna, ale jedno jest pewne:

Nie ulega wątpliwości, że kino przestało być najważniejszym miejscem spotkań z filmem – podkreśla Romen Gutek w artykule „Koniec kina?”. Atrakcyjniejsze wydają się wielogodzinne seanse na ekranie kina domowego. Często to internet jest ciekawszy, szybszy i zastępuje artystyczne, ambitne przedsięwzięcia, festiwale czy po prostu klub dyskusyjny. „Zmiany te widać szczególnie u młodego pokolenia, które może jeszcze chodzi na największe produkcje, ale zupełnie nie interesuje się kulturą. Sieć zastępuje im wszystko”.

„Czy rzeczywistość wirtualna zmieni kino?” – pyta w swoim tekście Przemysław Gulda. I wydaje się że jest to pytanie przewrotne, na które autor już od dawna zna odpowiedź, pytanie, które ma nas zachęcić do założenia „hełmu”! Rekwizytu dającego złudzenie przebywania w wymyślonym świecie, za sprawą technologii wirtualnej i kompletnego zanurzenia się we wnętrzu wydarzeń.

Redaktor udowadnia, że „coraz bliższy jest moment, kiedy zabawa może przerodzić się w coś, co bardzo zmieni rzeczywistość. W bardzo wielu jej aspektach. (…) Sprawi, że mało kto będzie chciał mieć cokolwiek wspólnego z prawdziwą zdegenerowaną coraz bardziej, rzeczywistością, przenosząc się całkowicie do sztucznie wykreowanego świata”. Bycie w środku filmu stwarza nieograniczone możliwości kreowania wydarzeń. Już nie autor, nie reżyser pokazuje wybrany przez siebie fragment życia, to widz wymyśla swoją wersję wydarzeń.

Na pewno „Przyszłość będzie zaskakująca” twierdzi w Marek Gajdziński i krok po kroku przedstawia futurologiczne scenariusze, dotyczące X Muzy. Jedna z wizji jest szczególnie zadziwiająca:

Wszystko może się zdarzyć… szokować, budzić zachwyt lub zgorszenie, czarować efektami, za którymi czai się pustka i samotność. Czy zatem sytuacja filmu nie będzie przypominała sytuacji naszego wszechświata? Zanikną granice między tym, co realne a tym, co wykreuje świat wirtualny, a ludzie zaczną przypominać roboty. Jedno jest pewne – film to zarejestruje! Sekwencja po sekwencji zapisze się każdy element życia. Tylko od nas zależy jak to zinterpretujemy, czy w ogóle zrozumiemy.

Bliza podsuwa nam różne wizje przyszłości kina i jego wpływu na nas samych. Pamiętajmy, że kino jest jak życie, a z tym bywa rożnie. I żadna przyszłość tego nie zmieni.

Recenzje wcześniejszych magazynów Blizy 
Zapraszam do lektury